Πιο αποτελεσματική τακτική για να κάνεις τους άλλους να συνεργαστούν, σύμφωνα με έρευνα του Harvard
Μια νέα έρευνα του Harvard Business School καταδεικνύει ότι ο τρόπος με τον οποίο κάποιος ζητά καθοδήγηση επηρεάζει καθοριστικά την ποιότητα των απαντήσεων που λαμβάνει, και, κατ’ επέκταση, την προσωπική και επαγγελματική του εξέλιξη.
Συγκεκριμένα, το να ζητά κανείς «συμβουλή» αντί για «feedback» αποδεικνύεται σημαντικά πιο αποτελεσματικό, τόσο ως προς το περιεχόμενο όσο και ως προς την ειλικρίνεια των απαντήσεων που λαμβάνει. Η διαφορά αυτή, σύμφωνα με τους ερευνητές, συνδέεται άμεσα με την αντίληψη που έχει το άτομο που καλείται να απαντήσει.
Ουσιαστικά, η «ανατροφοδότηση» συχνά ενεργοποιεί αμυντικούς μηχανισμούς αξιολόγησης, ενώ η «συμβουλή» ενθαρρύνει τη δημιουργική σκέψη και τη διάθεση προσφοράς.
Ανατροφοδότηση και συμβουλή: η ουσιαστική διαφορά
Η έρευνα δείχνει ότι όταν κάποιος ζητά ανατροφοδότηση με ερωτήσεις όπως «Πώς τα πήγα;», οι απαντήσεις είναι συχνά γενικές, ασαφείς και επιφανειακές. Αυτό οφείλεται στο ότι η έννοια του feedback έχει συνδεθεί ιστορικά με την αξιολόγηση, όπως συμβαίνει με τους βαθμούς στο σχολείο ή τις ετήσιες αξιολογήσεις στην δουλεία, γεγονός που καθιστά τους αποδέκτες διστακτικούς και λιγότερο πρόθυμους να εκφράσουν εποικοδομητική, αλλά ενδεχομένως δυσάρεστη, κριτική.
Αντιθέτως, όταν τίθεται το ερώτημα υπό τη μορφή συμβουλής, όπως «Τι θα μπορούσα να είχα κάνει διαφορετικά;» ή «Τι θα έκανες εσύ στη θέση μου;»—οι απαντήσεις στοχεύουν κατά 34% περισσότερο προς τη βελτίωση ενώ είναι 56% πιο συγκεκριμένες σε προτάσεις δράσης, σύμφωνα με το σχετικό working paper του Harvard.
Όπως εξηγούν οι ερευνητές:
«Η ανατροφοδότηση σχετίζεται με το παρελθόν, το οποίο είναι αμετάβλητο. Αντιθέτως, η συμβουλή σχετίζεται με το μέλλον—και το μέλλον είναι γεμάτο δυνατότητες. Όταν ζητείται συμβουλή, οι άνθρωποι εστιάζουν λιγότερο στην κρίση και περισσότερο στη βελτίωση. Το πλαίσιο μετατοπίζεται από την αξιολόγηση προς την υποστήριξη.»
Συναισθηματική νοημοσύνη και η σημασία της διατύπωσης
Η ερευνητική ομάδα τονίζει ότι η επιλογή της λέξης «συμβουλή» δεν είναι απλώς θέμα διατύπωσης, αλλά ένδειξη υψηλής συναισθηματικής νοημοσύνης.
Το άτομο που ζητά συμβουλή:
- Εκφράζει εμπιστοσύνη στις ικανότητες του συνομιλητή.
- Ενισχύει την αίσθηση αξίας και συνεισφοράς του άλλου.
- Διευκολύνει την παροχή ειλικρινούς και εφαρμόσιμης καθοδήγησης.
Αντίθετα, η αίτηση για feedback μπορεί να προκαλέσει αμηχανία ή αποφυγή, ιδίως όταν δεν υφίσταται σαφές ιεραρχικό πλαίσιο ή σχέση αξιολόγησης. Πολλοί διστάζουν να πουν αυτό που σκέφτονται πραγματικά, από φόβο μήπως φανούν επικριτικοί.
Από την αμηχανία στην ουσιαστική καθοδήγηση
Η εναλλακτική προσέγγιση που προτείνουν οι ερευνητές είναι να αποφεύγονται ερωτήσεις όπως:
- «Πώς τα πήγα;»
- «Ήταν εντάξει αυτό που έκανα;»
Και να προτιμώνται διατυπώσεις όπως:
- «Τι θα πρότεινες να κάνω διαφορετικά την επόμενη φορά;»
- «Πώς θα το προσέγγιζες αν ήσουν εσύ στη θέση μου;»
- «Ποια εναλλακτική θα ήταν κατά τη γνώμη σου πιο αποτελεσματική;»
Το διπλό όφελος
Η επιλογή να ζητήσει κανείς συμβουλή αντί για ανατροφοδότηση αποδεικνύεται ωφέλιμη και για τις δύο πλευρές. Ο αποδέκτης της ερώτησης νιώθει σεβασμό και αναγνώριση της εμπειρίας του. Ο αιτών, από την άλλη, λαμβάνει πρακτικές προτάσεις που μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη δεξιοτήτων και την ενίσχυση της απόδοσης.
Η βασική σύσταση των ερευνητών του Harvard είναι σαφής:
Αν στόχος σας είναι η πραγματική βελτίωση και εξέλιξη, μην ζητάτε απλώς «ανατροφοδότηση». Ζητήστε «συμβουλή».
Content Original Link:
" target="_blank">
