Σουηδία: Η σάουνα της ακροδεξιάς και οι ακροδεξιοί λύκοι με προβιά προβάτου
Στην επισημοποίηση της ρήξης με το σκοτεινό παρελθόν του προχώρησε το ακροδεξιό κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών, απολογούμενο για τις ναζιστικές ρίζες και τον αντισημιτισμό που αποτέλεσαν βασικά χαρακτηριστικά της ύπαρξής του καθώς και της ραγδαίας ανόδου του στον πολιτικό στίβο της Σουηδίας. Η επίσημη συγγνώμη συνοδεύθηκε από την παρουσίαση μιας Λευκής Βίβλου, μιας έκθεσης 900 σελίδων, την οποία εκπόνησαν Σουηδοί ιστορικοί για λογαριασμό του κόμματος, καταγράφοντας τους δεσμούς του με νεοναζιστικά μορφώματα, τον εκθειασμό της Κου Κλουξ Κλαν και του Ολοκαυτώματος.
Στην έκθεση διαπιστώνεται ότι το ένα τρίτο των ιδρυτικών στελεχών είχαν δεσμούς με σουηδικές φασιστικές οργανώσεις ενώ καταγράφεται η δράση της κομματικής νεολαίας σε «συγκρουσιακό ακτιβισμό του δρόμου», η περιφρούρηση εκδηλώσεων από ρατσιστές της οργάνωσης Vitt ariskt motstånd (Αντίσταση της Άριας Φυλής), οι παραπομπές στη βία των Βίκινγκς, τα ναζιστικά σύμβολα και οι στολές σε κομματικές συγκεντρώσεις, το αντισημιτικό περιεχόμενο κομματικών εντύπων, η αντιμετώπιση των πολιτικών αντιπάλων ως «προδοτών», των Εβραίων και των μεταναστών ως «εχθρών» που απειλούν την πολιτισμική και εθνική ομοιογένεια. Εκτός του κάδρου των ευθυνών βρίσκεται ο σημερινός ηγέτης των Σουηδών Δημοκρατών, Τζίμι Άκεσον, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία του κόμματος το 2005, όμως είχε ενταχθεί σε αυτό από τα εφηβικά του χρόνια, στα μέσα της δεκαετίας του 1990.
Το κόμμα των Σουηδών Δημοκρατών ιδρύθηκε το 1988 με τη συγχώνευση φασιστικών, ρατσιστικών οργανώσεων και μικρών κομμάτων της ακροδεξιάς υπό το σύνθημα «Διατηρείστε τη Σουηδία Σουηδική». Μπήκε στη Βουλή για πρώτη φορά το 2010 με 5,7% (340.000 ψήφοι) και 20 έδρες σε σύνολο 349 εδρών. Στις εκλογές του 2014 αναδείχθηκε τρίτο κόμμα με 12,9% (800.000 ψήφοι) ενώ υπερδιπλασίασε και τις έδρες του σε 49. Η άνοδος συνεχίστηκε στις εκλογές του 2018 με 17,5% (1.135.000 ψήφοι) και 62 έδρες.
Παρά τον «υγειονομικό αποκλεισμό» τους από τα άλλα πολιτικά κόμματα που δεσμεύτηκαν πως δεν θα συνεργαστούν μαζί τους μετεκλογικά, οι Σουηδοί Δημοκράτες κατάφεραν να επιβάλουν την ατζέντα τους στον πολιτικό λόγο (σκληρή γραμμή στο μεταναστευτικό, νόμος και τάξη), προχωρώντας μάλιστα σε τοπικές συμμαχίες με δεξιά κόμματα σε ορισμένους δήμους. Στις εκλογές του 2022 αναδείχθηκαν δεύτερο κόμμα με 20,6% (1.330.000 ψήφοι) και 73 από τις 349 έδρες της Βουλής.
Αφήνοντας κατά μέρος τον υγειονομικό αποκλεισμό οι ηγέτες της κεντροδεξιά και της της δεξιάς συγκρότησαν κυβέρνηση μειοψηφίας υπό τον πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον, με την υποστήριξη των Σουηδών Δημοκρατών οι οποίοι δεν μετέχουν μεν στην κυβέρνηση όμως παρεμβαίνουν καθοριστικά στο έργο της και μπορούν ανά πάσα στιγμή να τραβήξουν το χαλί κάτω από τα πόδια των εταίρων τους.
Τα τελευταία χρόνια οι Σουηδοί Δημοκράτες έχουν χαμηλώσει τους τόνους για δημοψήφισμα εξόδου από την ΕΕ, έχουν μετατραπεί από ευρωσκεπτικιστές σε ευρωπραγματιστές, ενώ εξακολουθούν να μιλούν για επαναδιαπραγμάτευση με τις Βρυξέλλες. Παράλληλα, μέσα στην τελευταία 15ετία το ακροδεξιό κόμμα επιχείρησε να αναμορφώσει την εικόνα του απομακρύνοντας στελέχη για φασιστική ρητορική, ρατσισμό και ομοφοβία. Το 2010 ο Άκεσον ζήτησε συγγνώμη για την ομοφοβική συμπεριφορά κομματικών στελεχών. Το πρόγραμμα του κόμματος στηρίζει από το 2018 την υιοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια. Στους μετανάστες αποδίδει έτσι κι αλλιώς ο Άκεσον τα προβλήματα της σουηδικής κοινωνίας, από την εγκληματικότητα μέχρι το «ψαλίδισμα» του κοινωνικού κράτους ενώ ισχυρίζεται ότι εκείνο που πραγματικά απειλεί την κοινότητα των ομοφυλοφίλων είναι η μαζική μετανάστευση.
Για ένα κόμμα όπως οι Σουηδοί Δημοκράτες που αντικατέστησαν τα τσεκούρια των Βίκινγκς με κοστούμια και γραβάτες, η συγγνώμη για το αντισημιτικό παρελθόν αποτελεί αναγκαίο βήμα κανονικοποίησης ενόψει των εκλογών του φθινοπώρου του 2026, στις οποίες φιλοδοξούν να κατακτήσουν την πρώτη θέση. Παράλληλα, με την κίνηση αυτή η σουηδική ακροδεξιά δείχνει το δρόμο στους ομοϊδεάτες της στην Ευρώπη.
Η απολογία των Σουηδών Δημοκρατών για τον αντισημιτισμό έρχεται τέσσερις μήνες μετά από την απόφαση της κυβέρνησης του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου να ανοίξει επισήμως διάλογο με την ακροδεξιά της Σουηδίας, με το κόμμα της Μαρίν Λε Πεν στη Γαλλία, καθώς και με το ακροδεξιό VOX στην Ισπανία. Η ευρωπαϊκή ακροδεξιά που έχει στον ιδεολογικό πυρήνα της τον αντισημιτισμό μετατράπηκε -εν μέσω προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης- σε πολέμιο του ισλάμ ενώ μετά το ξέσπασμα του πολέμου στη Γάζα οι ηγέτες της συναγωνίζονται σε δηλώσεις στήριξης του Ισραήλ και καταδίκης της Χαμάς. Αντιμέτωπη με τον κίνδυνο διεθνούς απομόνωσης η κυβέρνηση Νετανιάχου βρίσκει πολύτιμους συμμάχους στην Ευρώπη παρότι στο εσωτερικό του Ισραήλ και στη διασπορά εκφράζονται έντονες επιφυλάξεις για τους ακροδεξιούς λύκους με προβιά προβάτου.
Content Original Link:
" target="_blank">
