Ιστορική αλλαγή σελίδας στο Κουρδικό
Εγκαταλείποντας τον ένοπλο αγώνα, το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν προσαρμόζεται στα νέα γεωπολιτικά δεδομένα, ενώ ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν διεκδικεί εύσημα για την οικοδόμηση μιας Τουρκίας «απαλλαγμένης από την τρομοκρατία», όπως θέλει το κυβερνητικό αφήγημα.
Οι δύο πλευρές, από διαφορετικές αφετηρίες, ομνύουν σε μια διαδικασία ομαλοποίησης και εκδημοκρατισμού, όμως ο δρόμος θα είναι μακρύς. Επόμενο βήμα, από πλευράς Ερντογάν, θα είναι πιθανώς η χορήγηση αμνηστίας σε ορισμένους από τους φυλακισμένους Κούρδους.
Παράλληλα με τον σταδιακό αφοπλισμό οι Κούρδοι αναμένουν συγκεκριμένες συνταγματικές εγγυήσεις για τα δικαιώματά τους, ενώ το κυβερνητικό στρατόπεδο ποντάρει στη στήριξη του φιλοκουρδικού, αριστερού κόμματος DEM για υποψηφιότητα του Ερντογάν και στις προεδρικές εκλογές του 2028.
Η κατάθεση (όχι παράδοση) μερικών δεκάδων όπλων και η καύση τους μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες με φόντο το όρος Καντίλ (ορμητήριο του PKK) ήταν μόνο η αρχή. Η επιλογή της τοποθεσίας είχε ακόμα έναν συμβολισμό, καθώς εξυπηρετεί ταυτόχρονα το νεο-οθωμανικό όραμα του Ερντογάν και το επιχείρημα των Κούρδων για δικαίωση του ένοπλου αγώνα.
Σε αυτή την περιοχή του ιρακινού Κουρδιστάν, κοντά στη Σουλεϊμανίγια, κούρδοι αντάρτες είχαν τρέψει σε φυγή μια μονάδα του βρετανικού στρατού το 1919, όταν το Ηνωμένο Βασίλειο επιχειρούσε να επιβάλει την κυριαρχία του σε περιοχές και πληθυσμούς που είχε αποσπάσει από την οθωμανική αυτοκρατορία.
«Αλλάζουμε σαφώς σελίδα. Με τον αφοπλισμό το κουρδικό κίνημα φεύγει από τα όπλα και πάει προς το «σαλόνι»» δήλωσε στο «Βήμα» ο Χρήστος Τεάζης, αναπληρωτής καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Αγκυρας.
«Αυτό που έγινε με το ΡΚΚ αποτελεί προάγγελο, προπομπό για μια πολιτειακή αλλαγή και για το νέο Σύνταγμα, για το οποίο θα ξεκινήσουν οι συζητήσεις τον Οκτώβριο. Αναμένεται επίσης ότι θα δημιουργηθούν περιφέρειες στο αμερικανικό μοντέλο των «States» και μπορεί να υπάρξει μια ημιαυτόνομη, ας το πούμε έτσι, κουρδική επαρχία. Δεν θα είναι μόνο αυτή βέβαια, θα είναι όλη η Τουρκία χωρισμένη έτσι, όμως όσον αφορά το Κουρδικό, με αυτόν τον τρόπο πιστεύω ότι θα δοθεί η δυνατότητα να διδάσκεται σε συγκεκριμένα σχολεία η κουρδική ως δεύτερη γλώσσα» είπε ο κ. Τεάζης.
Ο αφοπλισμός συμβαίνει τη συγκεκριμένη στιγμή για δύο λόγους, εξηγεί από την πλευρά του ο Αχμέτ Οζτούρκ, τούρκος καθηγητής Πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων στο London Metropolitan University και συνεργάτης του ΕΛΙΑΜΕΠ: «Ο πρώτος είναι οι περιφερειακές και παγκόσμιες εξελίξεις. Μετά το τέλος του συριακού εμφύλιου πολέμου και την προσπάθεια ομαλοποίησης εντός του Ιράκ, η περιοχή προσπαθεί να κινηθεί προς ένα είδος σταθεροποίησης. Δεν είναι μόνο επιθυμία της Τουρκίας, αλλά και των εξωτερικών δυνάμεων, όπως οι ΗΠΑ, η Βρετανία και η ΕΕ.
Μια ένοπλη τρομοκρατική οργάνωση, όπως θεωρείται το PKK, μπορεί να αποτελέσει αστάθμητο παράγοντα. Ετσι, υπό αυτές τις συνθήκες, πρέπει να αλλάξει τη μορφή της, τη δομή της κ.λπ. Ο δεύτερος λόγος είναι πως για να συνεχίσει να υπάρχει το καθεστώς του AKP θα πρέπει να γίνουν κάποιες συμφιλιώσεις με διαφορετικές ομάδες της κοινωνίας. Και η μεγαλύτερη ομάδα είναι οι Κούρδοι».
Στο ερώτημα κατά πόσο θα αποδειχθεί ανθεκτική η διαδικασία ειρήνευσης, ο κ. Οζτούρκ απαντά ότι «πρέπει να διαρκέσει, αφού ήδη το ΡΚΚ ξεκίνησε τον αφοπλισμό, που είχε ανακοινωθεί τον Φεβρουάριο. Από ό,τι φαίνεται – αν και δεν γνωρίζουμε τις λεπτομέρειες επειδή είναι μια πολύ μυστική διαδικασία –, το κράτος και το ΡΚΚ θα κάνουν τα πάντα για να λειτουργήσει. Αν μετά από όλη αυτή τη διαδικασία ο ένοπλος αγώνας του ΡΚΚ επανέλθει, θα δούμε μάλλον μια εξαιρετικά βίαιη κατάσταση».
Οι εξελίξεις στο Κουρδικό φέρνουν σε ακόμα πιο δύσκολη θέση την κεμαλική αντιπολίτευση. «Ερχονται αρκετά δύσκολες μέρες για το CHP» δήλωσε ο τούρκος καθηγητής, σημειώνοντας ότι «η κυβέρνηση του ΑΚΡ πάντα «χρειάζεται» έναν «άλλο», κάποιον που «δεν είναι εμείς», έναν εχθρό. Τον ρόλο αυτόν έχει εξυπηρετήσει για καιρό το ΡΚΚ, αλλά τώρα όλο το βάρος θα πέσει στο CHP – σε μια ήδη δύσκολη περίοδο που ο Εκρέμ Ιμάμογλου και πολλοί άλλοι δήμαρχοι είναι στη φυλακή».
Η διαδικασία αφοπλισμού δεν αφορά τις κουρδικές οντότητες στη Συρία και στο Ιράκ, που συμβιβάζονται προς το παρόν με περιορισμένη αυτονομία, περιμένοντας τον επόμενο γύρο ανατροπών στη Μέση Ανατολή εφόσον σταματήσει η σφαγή στη Γάζα και ανοίξει ο δρόμος για βελτίωση των σχέσεων του Ισραήλ με τα αραβικά καθεστώτα.
Σταθμοί στην ιστορία του Κουρδικού
1978 (27 Νοεμβρίου): Ιδρυση του PKK (Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν), στο Φις, στην επαρχία του Ντιγιάρμπακιρ στη νοτιοανατολική Τουρκία, από τον Αμπντουλάχ Οτσαλάν, με στόχο τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου σοσιαλιστικού Κουρδιστάν.
1980 (12 Σεπτεμβρίου): Πραξικόπημα του στρατηγού Εβρέν στην Τουρκία. Η κουρδική γλώσσα, όπως και οποιαδήποτε εκδήλωση κουρδικού πολιτισμού, απαγορεύεται στην Τουρκία. Η χρήση της, δημοσίως ή ιδιωτικώς, προκαλεί συλλήψεις και φυλακίσεις.
1984 (27 Μαρτίου): Η Τουρκία χαρακτηρίζει επισήμως το PKK ως τρομοκρατική οργάνωση.
1984 (15 Αυγούστου): Εναρξη της ένοπλης δράσης του PKK εναντίον της Τουρκίας.
Δεκαετίες 1980 και 1990: Ενίσχυση της ισχύος του ΡΚΚ με επιθέσεις και αντάρτικο στην Τουρκία. Την ίδια περίοδο το ΡΚΚ διαδραματίζει καταλυτικό ρόλο στην κοινωνική επανάσταση στις κουρδικές περιοχές της Τουρκίας. Βίαιη καταστολή του ΡΚΚ από τον τουρκικό στρατό.
1997 (8 Οκτωβρίου): Το PKK χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
1999 (15 Φεβρουαρίου): Απαγωγή του Οτσαλάν στην Κένυα και μεταφορά του στην Τουρκία. Καταδίκη του σε ισόβια και εγκλεισμός του στο νησί-φυλακή του Ιμραλί. Το Κουρδικό εισέρχεται σε νέα περίοδο.
2002 (2 Mαΐου): Το PKK χαρακτηρίζεται ως τρομοκρατική οργάνωση από την ΕΕ.
2025: Την 1η Μαρτίου, μετά από έκκληση του Οτσαλάν το PKK ανακοίνωσε εκεχειρία με την Τουρκία. Στις 12 Μαΐου το ΡΚΚ ανακοίνωσε σχέδιο για διάλυση της οργάνωσης. Στις 11 Ιουλίου αρχίζει ο αφοπλισμός του ΡΚΚ στη Σουλεϊμανίγια στο βόρειο Ιράκ.
2015 (24 Ιουλίου): Κατάρρευση της συμφωνίας εκεχειρίας του 2013 μετά τους μαζικούς βομβαρδισμούς της Τουρκίας κατά στρατοπέδων Κούρδων στο βόρειο Ιράκ. Διακοπή διαλόγου μεταξύ Αγκυρας και ΡΚΚ. Νέος κύκλος βίας.
2015 (7 Iουνίου): Στις εκλογές της Τουρκίας εκλέγεται για πρώτη φορά ένα κουρδικό κόμμα στην τουρκική Εθνοσυνέλευση, το HDP, του Σελαχατίν Ντεμιρτάς, το οποίο έλαβε 13%.
2013 (21 Mαρτίου): Συμφωνία του Ιμραλί μεταξύ ΡΚΚ και Τουρκίας για εκεχειρία και έναρξη της ειρηνευτικής διαδικασίας.
Content Original Link:
" target="_blank">
