Με καθυστέρηση η παρουσίαση του νέου προϋπολογισμού της ΕΕ – Διχάζει το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2028-2035
Εν μέσω εντάσεων και σκληρών παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσιάζει σε λίγη ώρα, με καθυστέρηση το σχέδιο για τον νέο μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ένωσης. Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο για την περίοδο 2028-2035 περιλαμβάνει τη μεγαλύτερη αύξηση δαπανών στην ιστορία της ΕΕ, πυροδοτώντας πολιτικές και δημοσιονομικές αντιδράσεις.
Έκρηξη εντάσεων και καθυστερήσεις πριν τη δημοσιοποίηση
Το κλίμα που προηγήθηκε της παρουσίασης ήταν κάθε άλλο παρά συναινετικό. Η συνέντευξη Τύπου της προέδρου της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν καθυστέρησε κατά δυόμισι ώρες, ως αποτέλεσμα έντονων εσωτερικών συγκρούσεων μεταξύ των κρατών-μελών. Στην καρδιά των διαφωνιών βρίσκεται η κατανομή των δαπανών και οι πολιτικές προτεραιότητες που ενσωματώνονται στο νέο Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), το οποίο θα καθορίσει την οικονομική αρχιτεκτονική της Ευρώπης για την επόμενη οκταετία.
2 τρισεκατομμύρια ευρώ και ιστορική αύξηση δαπανών
Το νέο ανώτατο όριο του προϋπολογισμού αγγίζει τα 2 τρισεκατομμύρια ευρώ, αριθμός που συνιστά ρεκόρ για την ΕΕ. Η διεύρυνση των αναγκών – από την αμυντική ενίσχυση και τη στήριξη της Ουκρανίας, μέχρι την πράσινη μετάβαση και τη στρατηγική ανταγωνιστικότητας – υπαγορεύει έναν δραστικά αυξημένο δημοσιονομικό σχεδιασμό. Ωστόσο, η χρηματοδότηση αυτής της νέας κλίμακας φέρνει στο προσκήνιο ρήγματα μεταξύ των χωρών του ευρωπαϊκού Βορρά και Νότου, αλλά και των παλαιών και νέων μελών.
Οι πιο «φειδωλές» χώρες αντιδρούν στην προοπτική κοινών δανεισμών και στην αύξηση της συνεισφοράς τους, τονίζοντας τον κίνδυνο για τα εθνικά τους δημοσιονομικά. Παράλληλα, χώρες με ισχυρή αγροτική βάση πιέζουν για τη διατήρηση των κονδυλίων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ενώ οι λιγότερο αναπτυγμένες περιφέρειες επιμένουν στη συνοχή ως προτεραιότητα.
Πολυμέτωπο πεδίο αντιπαραθέσεων
Σύμφωνα με την ατζέντα της Επιτροπής, η παρουσίαση του ΠΔΠ έγινε σε τρία βασικά σκέλη:
Ο κορμός του νέου προϋπολογισμού παρουσιάστηκε από την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και τον Επίτροπο Προϋπολογισμού Πιοτρ Σεραφίν, με έμφαση στους τρεις νέους πυλώνες: εθνικά επενδυτικά σχέδια, ευρωπαϊκό ταμείο ανταγωνιστικότητας και ενισχυμένη εξωτερική χρηματοδότηση.
Η στρατηγική ανθεκτικότητα και άμυνα, δια στόματος του Εκτελεστικού Αντιπροέδρου Στεφάν Σεζουρνέ, ανέδειξε την ανάγκη για επαρκή χρηματοδότηση της ευρωπαϊκής αμυντικής βάσης, ως απάντηση στο γεωπολιτικό ρίσκο.
Η κοινωνική συνοχή και η αγροτική πολιτική, με παρεμβάσεις των Αντιπροέδρων Ροξάνα Μινζάτου και Ραφαέλε Φίτο και του Επιτρόπου Γεωργίας Χάνσεν, στόχευσαν στο να καθησυχάσουν τις περιφέρειες και τον αγροτικό κόσμο, που απαιτούν σαφείς εγγυήσεις χρηματοδότησης.
Η πολιτική διάσταση και το μήνυμα της φον ντερ Λάιεν
Η φον ντερ Λάιεν παρουσίασε το νέο ΠΔΠ ως απάντηση στις υπαρξιακές προκλήσεις της Ένωσης: την ενίσχυση της γεωστρατηγικής αυτονομίας, την ανθεκτικότητα των οικονομιών και την κοινωνική ειρήνη. Εμμέσως πλην σαφώς, η πρόεδρος της Επιτροπής επιδίωξε να θέσει το νέο πακέτο προτάσεων στο επίκεντρο μιας εμβάθυνσης της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, σε μια περίοδο που η Ευρώπη δέχεται ισχυρές πιέσεις τόσο από εξωτερικές κρίσεις όσο και από εσωτερικές φυγόκεντρες δυνάμεις.
Μπροστά σε έναν μακρύ και δύσκολο γύρο διαπραγμάτευσης
Η παρουσίαση του ΠΔΠ δεν σηματοδοτεί το τέλος, αλλά την αρχή μιας δύσκολης διαδικασίας διαπραγμάτευσης ανάμεσα στα κράτη-μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ. Στο επόμενο διάστημα, αναμένονται έντονες ζυμώσεις, ανταλλαγές πολιτικών συμβιβασμών και πιέσεις από κοινωνικούς και οικονομικούς φορείς.
Το αν η Ευρωπαϊκή Ένωση θα καταφέρει να συγκροτήσει έναν κοινό προϋπολογισμό αντάξιο των περιστάσεων – χωρίς να διαρρήξει το εύθραυστο νήμα της ενότητας – θα κριθεί στους επόμενους μήνες. Το ΠΔΠ 2028-2035 δεν είναι απλώς ένα λογιστικό σχέδιο: είναι η δοκιμασία αντοχής του ευρωπαϊκού εγχειρήματος στην αυγή της νέας δεκαετίας.
Content Original Link:
" target="_blank">
