Φόρντο: Το "άτρωτο" φρούριο του Ιράν - Η υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση που "αντιστέκεται" στις επιθέσεις του Ισραήλ
Διαβάστε: Αράκ: Το πριν και το μετά από το "χειρουργικό" χτύπημα του Ισραήλ στο πυρηνικό εργοστάσιο του Ιράν
Η στρατηγική σημασία της πυρηνικής εγκατάστασης Φόρντο
Με περίπου 2.000 φυγοκεντρωτές σε λειτουργία, η πυρηνική εγκατάσταση Φόρντο παράγει ουράνιο εμπλουτισμένο σε ποσοστό 60%. Αυτό το επίπεδο εμπλουτισμού βρίσκεται μόλις ένα βήμα μακριά από τον εμπλουτισμό 90% που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων.Η εγκατάσταση, που βρίσκεται περίπου 95 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της πρωτεύουσας Τεχεράνη, διαφέρει σημαντικά από τις άλλες πυρηνικές εγκαταστάσεις που υπέστησαν ζημιές από τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ. Το Φόρντο είναι χτισμένο στην πλαγιά ενός βουνού και βρίσκεται σε βάθος περίπου 260 έως 300 ποδιών, γεγονός που το καθιστά απρόσβλητο από συμβατικές αεροπορικές επιθέσεις.
Γιατί μόνο οι ΗΠΑ μπορούν να καταστρέψουν το Φόρντο
Ενώ αρκετές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τους βομβαρδισμούς του Ισραήλ, η εγκατάσταση Φόρντο παραμένει άθικτη. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι τακτικές αεροπορικές επιθέσεις μπορούν να προκαλέσουν ζημιές μόνο στην επιφάνεια, καθιστώντας την προσωρινά μη λειτουργική.Για την πλήρη καταστροφή των σειρών των φυγοκεντρικών μηχανών και των αποθεμάτων ουρανίου που βρίσκονται στην υπόγεια πυρηνική εγκατάσταση, απαιτείται η άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαθέτουν το GBU-57 A/B Massive Ordnance Penetrator, ένα ειδικό όπλο βάρους 30.000 λιβρών που μπορεί να διαπεράσει 200 πόδια γης ή σκυροδέματος πριν εκραγεί. Επιπλέον, οι ΗΠΑ διαθέτουν την κατάλληλη πλατφόρμα εκτόξευσης: το στέλθ βομβαρδιστικό B-2 Spirit.
Η ιστορία και εξέλιξη της εγκατάστασης Φόρντο
Η κατασκευή της πυρηνικής εγκατάστασης Φόρντο ξεκίνησε το δεύτερο εξάμηνο του 2007, σύμφωνα με την Τεχεράνη, και τέθηκε σε λειτουργία το 2009. Την ίδια χρονιά, οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες αποκάλυψαν την ύπαρξη της εγκατάστασης στον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας, με αποτέλεσμα το Ιράν να την αναγνωρίσει δημοσίως.Το 2009, οι υπηρεσίες πληροφοριών αποκάλυψαν ότι το Ιράν προσπαθούσε να εγκαταστήσει 3.000 φυγοκεντρικούς διαχωριστές στο Φόρντο. Δύο χρόνια αργότερα, ο τότε γενικός διευθυντής της Διεθνούς Ατομικής Ενέργειας, Γιούκια Αμάνο, ανέφερε ότι το Ιράν είχε εγκαταστήσει φυγοκεντρικούς διαχωριστές με στόχο την παραγωγή ουρανίου εμπλουτισμένου έως και 20%.
Οι επιθεωρήσεις του ΟΗΕ το 2012 αποκάλυψαν την ύπαρξη τούνελ με παχιά τοιχώματα και ανθεκτικές σε εκρήξεις πόρτες, με ορισμένα καταφύγια προστατευμένα από 300 πόδια βράχου.
Από τη συμφωνία JCPOA στην επανεκκίνηση του προγράμματος
Το Ιράν συμφώνησε να αναστείλει τον εμπλουτισμό στη πυρηνική εγκατάσταση Φόρντο και να τη μετατρέψει σε ερευνητικό κέντρο μετά την υπογραφή του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης το 2015, κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης Ομπάμα.Ωστόσο, μετά τη ρήξη μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσιγκτον το 2018, λόγω της απόσυρσης των ΗΠΑ από τη συμφωνία από την κυβέρνηση Τραμπ και της επιβολής κυρώσεων, οι δραστηριότητες εμπλουτισμού ουρανίου ξανάρχισαν στο Φόρντο. Η Τεχεράνη υποστηρίζει ότι το πρόγραμμα προορίζεται για ειρηνικούς σκοπούς.
Τρέχουσα κατάσταση και ανησυχίες για πυρηνικά όπλα
Κατά τη διάρκεια μιας αιφνιδιαστικής επιθεώρησης του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας το 2023, οι επιθεωρητές βρήκαν σωματίδια ουρανίου καθαρισμένου σε ποσοστό 83,7%, το οποίο είναι κοντά στο επίπεδο που απαιτείται για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η πυρηνική εποπτική αρχή ανέφερε επίσης ότι το Ιράν είχε συνδέσει δύο σειρές φυγοκεντρικών μηχανών που του επέτρεπαν να καθαρίσει ουράνιο σε ποσοστό 60%.Σύμφωνα με δημοσίευμα του Reuters, κατά το τελευταίο τρίμηνο παρήχθησαν 166,6 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου έως και 60%, το οποίο, εάν εμπλουτιστεί περαιτέρω, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή περίπου τεσσάρων πυρηνικών όπλων.
Οι πρόσφατες επιθέσεις και οι συνέπειες για το Φόρντο
Μετά την ανακοίνωση του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας ότι το Ιράν παραβίασε τις διατάξεις της συμφωνίας για τα πυρηνικά μέτρα ασφαλείας, το Ισραήλ εξαπέλυσε "προληπτικές" επιθέσεις κατά των πυρηνικών και στρατιωτικών υποδομών του Ιράν στο πλαίσιο της επιχείρησης "Rising Lion".Χτυπήθηκε το Νατάνζ, η κύρια εγκατάσταση εμπλουτισμού του καθεστώτος με πάνω από 13.500 φυγοκεντρικούς διαχωριστές σε λειτουργία, καθώς και άλλες σημαντικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στην Ισφαχάν, το Αράκ και την Τεχεράνη. Παρόλα αυτά, η πυρηνική εγκατάσταση Φόρντο παραμένει άθικτη λόγω της ειδικής κατασκευής της.
Οι δύο χώρες έχουν ανταλλάξει πυραύλους και drones, με τον αριθμό των νεκρών στο Ιράν να ξεπερνά τους 220, ενώ 24 έχουν σκοτωθεί στο Ισραήλ. Η Τεχεράνη δήλωσε ότι θα συνεχίσει το πρόγραμμά της και θα κατασκευάσει άλλη μια εγκατάσταση με πιο προηγμένους φυγοκεντρωτές.
Content Original Link:
" target="_blank">
