Τι είναι τα θαλάσσια πάρκα της Ελλάδας και τι αλλάζει - Τα όρια, πώς θα επιτηρούνται
Τι είναι τα θαλάσσια πάρκα
Τα θαλάσσια πάρκα λειτουργούν ως διασυνδεδεμένα δίκτυα προστατευόμενων περιοχών, προσφέροντας σημαντικά πλεονεκτήματα έναντι των μεμονωμένων προστατευόμενων ζωνών. Η ολιστική οικολογική και διοικητική προσέγγιση που υιοθετούν επιτρέπει την αποτελεσματικότερη διαχείριση και προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων.
Οι βασικοί στόχοι περιλαμβάνουν τη διατήρηση της εξαιρετικής βιοποικιλότητας, την προστασία και αποκατάσταση κρίσιμων οικοτόπων, καθώς και την προώθηση της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Παράλληλα, επιδιώκεται η ανάδειξη της παγκόσμιας οικολογικής αξίας των ελληνικών θαλασσών και η βιώσιμη διατήρηση ανθρώπινων δραστηριοτήτων που συμβαδίζουν με την περιβαλλοντική προστασία.
Η ανακοίνωση για τη δημιουργία των εθνικών θαλάσσιων πάρκων έγινε από τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη τον Απρίλιο του 2024, κατά τη 9η Διεθνή Διάσκεψη για τους Ωκεανούς στην Αθήνα. Στη συνέχεια, στη 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για τους Ωκεανούς στη Νίκαια, επισημοποιήθηκε η δημιουργία του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Ιονίου και του Εθνικού Θαλασσίου Πάρκου Νοτίου Αιγαίου.
Το πάρκο του Νοτίου Αιγαίου αποτελεί το εναρκτήριο βήμα για τον σχεδιασμό περαιτέρω θαλάσσιων πάρκων στο Αιγαίο, δημιουργώντας προοπτικές για εκτενέστερη προστασία των ελληνικών θαλασσών.
Τι αλλάζει με τα θαλάσσια πάρκα;
Η θεσμοθέτηση των θαλάσσιων πάρκων φέρνει ουσιαστικές αλλαγές στη διαχείριση των προστατευόμενων θαλάσσιων περιοχών. Τα πάρκα σχεδιάστηκαν με βάση αυστηρά περιβαλλοντικά κριτήρια και την επίτευξη χωρικής ενότητας, διευκολύνοντας την ολοκληρωμένη διαχείρισή τους.
Ένα από τα σημαντικότερα μέτρα είναι η πλήρης απαγόρευση της αλιείας με μηχανότρατα εντός των ορίων των πάρκων. Επιπλέον, προβλέπονται πρόσθετοι περιορισμοί για την αποτελεσματική προστασία των πλέον ευάλωτων οικοτόπων και ειδών.
Η εφαρμογή των μέτρων θα επιτηρείται μέσω ολοκληρωμένου συστήματος παρακολούθησης από τον ΟΦΥΠΕΚΑ, που περιλαμβάνει σύγχρονες τεχνολογίες όπως drones, ραντάρ και δορυφορικές εικόνες, σε συνεργασία με τις τοπικές λιμενικές αρχές.
Πρακτικές αλλαγές και νέα μέτρα προστασίας
Ο καθορισμός των ορίων των θαλάσσιων πάρκων βασίστηκε σε εξειδικευμένες Περιβαλλοντικές Μελέτες, οι οποίες τέθηκαν σε δημόσια διαβούλευση σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Κριτήριο για τον προσδιορισμό αποτέλεσε η οικολογική και περιβαλλοντική αξία κάθε περιοχής.
Τα δύο πάρκα ενσωματώνουν και ενοποιούν διάσπαρτες προστατευόμενες περιοχές που ανήκουν ή εντάσσονται στο ευρωπαϊκό δίκτυο Natura 2000. Συγκεκριμένα, το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Νοτίου Αιγαίου περιλαμβάνει 18 υφιστάμενες περιοχές Natura 2000, ενώ το Εθνικό Θαλάσσιο Πάρκο Ιονίου ενσωματώνει 24 τέτοιες περιοχές.
Η τελική έκταση των πάρκων ξεπέρασε τις αρχικές εξαγγελίες, φτάνοντας τα 27.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα αντί των προβλεπόμενων 22.000. Το πάρκο του Ιονίου καλύπτει περίπου 18.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ το πάρκο του Νοτίου Αιγαίου εκτείνεται σε 9.500 τετραγωνικά χιλιόμετρα.
Γιατί υπάρχουν αντιδράσεις με τα θαλάσσια πάρκα της Ελλάδας;
Το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών εξέδωσε επίσημη ανακοίνωση σχετικά με τη δημιουργία των ελληνικών θαλάσσιων πάρκων, υποστηρίζοντας ότι οι περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες δεν επηρεάζουν το καθεστώς συγκεκριμένων νησιών.
Η τουρκική πλευρά επαναλαμβάνει τις θέσεις της για τα διασυνδεδεμένα ζητήματα του Αιγαίου και τονίζει την ανάγκη αποφυγής μονομερών ενεργειών σε κλειστές θάλασσες. Παράλληλα, εκφράζει την ετοιμότητά της για συνεργασία σε περιβαλλοντικά θέματα και ανακοινώνει τη δική της πρόθεση για ανάλογες πρωτοβουλίες προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος.
Η Τουρκία επικαλείται τη Διακήρυξη των Αθηνών για τις Φιλικές Σχέσεις και την Καλή Γειτονία του Δεκεμβρίου 2023, προτείνοντας μια ολοκληρωμένη προσέγγιση για την επίλυση των διαφορών με βάση το διεθνές δίκαιο και την ισότητα.
Content Original Link:
" target="_blank">
