Η πολυτάραχη διαδρομή της Πατρών - Πύργου: Πώς διασώθηκε από το ναυάγιο η νέα εθνική οδός
Το χρονικό μιας ατέλειωτης κατασκευής
Ο αυτοκινητόδρομος Πατρών Πύργου αποτέλεσε για χρόνια ένα έργο φάντασμα που έπεσε θύμα της οικονομικής κρίσης. Κατά τη διάρκεια του τρίτου μνημονίου βρέθηκε στο επίκεντρο ενός παιχνιδιού διαπλοκής, μέχρι που το 2021-22 βρέθηκε οριστική λύση για την ολοκλήρωσή του.
Η ιστορία ξεκινά το 2007, όταν το έργο ενσωματώθηκε στην παραχώρηση του οδικού άξονα Ελευσίνα-Τσακώνα. Ωστόσο, το 2013 αποσύρθηκε από αυτό το σχέδιο. Έναν χρόνο αργότερα, η κατασκευή του αυτοκινητόδρομου επανεκκινήθηκε με τη διενέργεια δημοπρασίας για μία ενιαία εργολαβία.
Η καταστροφική απόφαση του 2015
Το πιο προβληματικό κεφάλαιο ξεκίνησε το 2015, όταν η νεοεκλεγείσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ακύρωσε τον ενιαίο διαγωνισμό. Αντί αυτού, αποφάσισε την κατάτμηση του έργου σε οκτώ ξεχωριστές εργολαβίες, παρά τις έντονες αντιρρήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η Κομισιόν προειδοποίησε ρητά την Αθήνα ότι υπό αυτές τις συνθήκες δεν θα εγκρινόταν η σταθερή κοινοτική συγχρηματοδότηση. Παρόλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση προχώρησε στην υλοποίηση του σχεδίου της.
Ως αποτέλεσμα, χάθηκαν περίπου δύο ολόκληρα χρόνια για την προετοιμασία των τευχών δημοπράτησης και τη διεξαγωγή των αντίστοιχων διαγωνισμών. Αυτό όμως ήταν μόνο η αρχή των προβλημάτων.
Πέντε συμβάσεις, μηδενική πρόοδος
Κατά την περίοδο 2015-2019, μέχρι την πτώση της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, υπογράφηκαν συμβάσεις μόνο για πέντε από τις οκτώ προγραμματισμένες εργολαβίες. Οι υπόλοιπες τρεις παρέμειναν σε αδιέξοδο.
Δύο από τις εκκρεμείς εργολαβίες δεν προχώρησαν ποτέ, καθώς ο προσωρινός ανάδοχος Χρήστος Καλογρίτσας, γνωστός για τις στενές του σχέσεις με την κυβέρνηση Τσίπρα, κηρύχθηκε οριστικά έκπτωτος. Δεν κατάφερε καν να προσκομίσει την απαραίτητη εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης. Η τρίτη εργολαβία παγιδεύτηκε σε παρατεταμένη δικαστική διαμάχη που έφτασε μέχρι το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Η κατάσταση στις πέντε συμβασιοποιημένες εργολαβίες ήταν εξίσου απογοητευτική:
• Σε τέσσερις από αυτές το ποσοστό υλοποίησης κυμαινόταν μεταξύ 0,11% και 2% • Είχε παρέλθει σχεδόν το ένα τρίτο του συμβατικού χρόνου ολοκλήρωσης • Τα εργοτάξια έμοιαζαν εγκαταλελειμμένα και χαρακτηρίζονταν "σκουπιδότοποι" από τους κατοίκους
Ο δρόμος του θανάτου συνεχίζει να σκοτώνει
Ενώ η πρόοδος στην κατασκευή του νέου αυτοκινητόδρομου ήταν σχεδόν ανύπαρκτη, η παλιά εθνική οδός Πατρών Πύργου παρέμενε ένας από τους πιο επικίνδυνους δρόμους της χώρας. Μεταξύ 2015 και 2018 καταγράφηκε διψήφιος αριθμός τροχαίων δυστυχημάτων και θανάτων κάθε χρόνο, ενώ παράλληλα μεγάλωνε ο κίνδυνος απώλειας των ευρωπαϊκών κονδυλίων.
Η λύση της κυβέρνησης Μητσοτάκη
Αυτό το χάος κλήθηκε να διαχειριστεί η κυβέρνηση Μητσοτάκη από το 2019. Σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν σε βάθος την υπόθεση, η πρώτη αποτίμηση των πεπραγμένων αποκάλυψε ότι η κατάσταση ήταν ακόμη χειρότερη από όσο φαινόταν.
Διαπιστώθηκε ότι ακόμη και στο απίθανο σενάριο ολοκλήρωσης όλων των συμβασιοποιημένων εργολαβιών, θα καλύπτονταν μόλις 23 από τα συνολικά 75 χιλιόμετρα του νέου άξονα. Με άλλα λόγια, η απόφαση διαίρεσης σε οκτώ εργολαβίες θα παρήγαγε στην καλύτερη περίπτωση ένα ημιτελές και καθυστερημένο έργο.
Αντιμετωπίζοντας αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας επέλεξε μια διαφορετική προσέγγιση. Αρχικά έκλεισε τις παλιές εργολαβίες με διάλυση των συμβάσεων και έκπτωση των αναδόχων. Στη συνέχεια, μετά από σειρά διαπραγματεύσεων, βρέθηκε η λύση της επανεκκίνησης μέσω της ένταξης στην παραχώρηση της Ολυμπίας Οδού το 2021.
Με προσωπικές παρεμβάσεις του πρωθυπουργού στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή διασφαλίστηκε η κοινοτική χρηματοδότηση. Τον Μάρτιο του 2022 υπεγράφη η νέα σύμβαση κατασκευής.
Το τέλος της "Οδύσσειας"
Περίπου 40 μήνες μετά την υπογραφή της νέας σύμβασης, η "οδύσσεια" του αυτοκινητόδρομου Πατρών Πύργου έφτασε στο τέλος της. Την 1η Αυγούστου 2025 ολόκληρη η νέα χάραξη παραδόθηκε στην κυκλοφορία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σε δηλώσεις του, παρομοίασε το έργο με το γεφύρι της Άρτας, σχολιάζοντας με νόημα ότι "και τα γεφύρια της Άρτας ενίοτε τελειώνουν".
Πέραν των 65 χιλιομέτρων που ολοκληρώθηκαν και περιλαμβάνουν τα 62 της νέας χάραξης, έως το τέλος Νοεμβρίου αναμένεται η παράδοση των υπόλοιπων 10 χιλιομέτρων. Αυτό το τμήμα της παλιάς εθνικής οδού υφίσταται πλήρη αναβάθμιση σε υπερσύγχρονο αυτοκινητόδρομο, ώστε να αποτελέσει αναπόσπαστο μέρος της νέας σύνδεσης Πατρών Πύργου.
Content Original Link:
" target="_blank">