Οι σπάνιες γαίες τις Κίνας, η αυτοκινητοβιομηχανία της Ευρώπης και τα όνειρα «απεξάρτησης»
Σε κατάσταση πανικού βρίσκονται οι μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες της Ευρώπης, κυβερνήσεις και ευρωπαίοι αξιωματούχοι, εξαιτίας της κατάστασης που διαμορφώνεται από την απόφαση που πήρε η Κίνα στα πλαίσια της εμπορικής αντιπαράθεσης με τις ΗΠΑ για τον περιορισμό των εξαγωγών σπάνιων γαιών. Οι βιομηχανίες πιέζουν τους πολιτικούς για άμεση λύση στο θέμα, όμως
Η κινεζική πολιτική με τις σπάνιες γαίες που αποτελεί και το βασικό μοχλό πίεσης προς τον Ντόναλντ Τραμπ, έχει προκαλέσει φόβους στην ήδη πληττόμενη από τον κινεζικό ανταγωνισμό ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία, για περιορισμό της παραγωγής, αναστολή λειτουργίας εργοστασίων και πιθανόν λουκέτα.
Παρότι ακόμα οι ελλείψεις σε σπάνιες γαίες δεν έχουν αρχίσει να έχουν σημαντικό υλικό- πραγματικό αντίκτυπο στην παραγωγή, οι προμηθευτές υλικών για την αυτοκινητοβιομηχανία είναι ξεκάθαροι ότι ο χρόνος πιέζει και θα πρέπει σύντομα να εξασφαλιστούν οι σχετικές άδειες εξαγωγών από την πλευρά της Κίνας.
«Αυτή είναι μια εξαιρετικά επείγουσα και κρίσιμη στιγμή για την αυτοκινητοβιομηχανία και την ηλεκτρονική βιομηχανία», δήλωσε στο Reuters ο Άνταμ Ντάνετ, γενικός γραμματέας του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα, λέγοντας ότι ορισμένες εταιρείες θα μπορούσαν να σταματήσουν την παραγωγή ήδη από αυτή την εβδομάδα.
Η Κίνα αποφάσισε τον Απρίλιο να επιβάλει περιορισμούς στις εξαγωγές σπάνιων γαιών και μαγνητών έως ότου εκδοθούν νέες άδειες. Η Κίνα ελέγχει περισσότερο από το 90% της παγκόσμιας δυναμικότητας επεξεργασίας των υλικών αυτών, που χρησιμοποιούνται στα πάντα, από οχήματα και μαχητικά αεροσκάφη μέχρι οικιακές συσκευές.
Οι κινεζικές άδειες… αργούν
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης της Κίνας ανέφεραν την περασμένη εβδομάδα ότι η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να χαλαρώσει ορισμένους από τους περιορισμούς για τις ευρωπαϊκές εταιρείες ημιαγωγών, ενώ το Υπουργείο Εξωτερικών υποστήριξε ότι θα ενισχύσει τη συνεργασία με άλλες χώρες όσον αφορά τους ελέγχους που έχουν τεθεί σε εφαρμογή. Ωστόσο, οι εξαγωγές σπάνιων γαιών από την Κίνα μειώθηκαν στο μισό τον Απρίλιο λόγω της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων για τις άδειες εξαγωγής.
Η διαδικασία αυτή βρίσκεται και στην καρδιά της νέας κόντρας με ΗΠΑ- Κίνας καθώς στην συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ των δύο μερών, η Κίνα είχε δεσμευτεί για ταχεία επανέναρξη χορήγησης των αδειών αυτών. Ο Ντόναλντ Τραμπ, που στην ουσία «έσπρωξε» την κινεζική ηγεσία να χρησιμοποιήσει τις σπάνιες γαίες ως μοχλό πίεσης απέναντι στους δασμούς που ανακοίνωνε, υποστηρίζει τώρα ότι η Κίνα δεν προχωράει αρκετά γρήγορα στην χορήγηση των αδειών και έτσι καταπατά την συμφωνία που υπέγραψε.
Η παραπάνω κατάσταση είναι μια ακόμα επιβεβαίωση πως «όταν τσακώνονται τα βουβάλια την πληρώνουν τα βατράχια» και σε αυτό το πλαίσιο είναι και οι δηλώσεις του Ευρωπαίου Επιτρόπου Στεφάν Σεζουρνέ, ο οποίος υποστήριξε σήμερα πως: «Πρέπει να μειώσουμε τις εξαρτήσεις μας από όλες τις χώρες, ιδίως από ορισμένες χώρες όπως η Κίνα, από την οποία εξαρτόμαστε περισσότερο από 100% (…) Οι απαγορεύσεις εξαγωγών αυξάνουν τη βούλησή μας να διαφοροποιηθούμε (σ.σ. ως προς την προμήθεια πρώτων υλών)».
Ειρωνικά η κατάσταση που διαμορφώνεται στην αγορά των σπάνιων γαιών, αλλά και της αυτοκινητοβιομηχανίας, θυμίζει έντονα την πορεία των εξελίξεων στην ενέργεια από όταν ΗΠΑ και ΕΕ αποφάσισαν να επιβάλλουν κυρώσεις στην εξαγωγή υδρογονανθράκων από την Ρωσία μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Η διαφορά βέβαια είναι ότι στο κομμάτι των υδρογονανθράκων ήταν πιο εύκολη για την ΕΕ η «διαφοροποίηση» των εφοδιαστικών αλυσίδων, αφού οι ΗΠΑ ήταν έτοιμες να καλύψουν το κενό.
Όνειρα ευρωπαϊκής «απεξάρτησης»
Στην προκειμένη περίπτωση των σπάνιων γαιών η ευρωπαϊκή στρατηγική όπως εκφράζεται από τον Σεζουρνέ είναι εξαιρετικά δύσκολο να επιτευχθεί άμεσα. Παρά ταύτα η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε 13 νέα πρότζεκτ πρώτων υλών εκτός της Ένωσης, στα οποία θα συμμετέχει, ούτως ώστε να αυξήσει τις προμήθειες σε μέταλλα και ορυκτά που θεωρούνται αναγκαία για να παραμείνει ανταγωνιστική τόσο ως προς την ενεργειακή μετάβαση, όσο και ως προς την άμυνα και το Διάστημα.
Η λίστα αυτή, αποτελεί κομμάτι της εφαρμογής του Νόμου για τις Κρίσιμες Πρώτες Ύλες που συμφωνήθηκε το 2023 και προβλέπει ότι το ευρωπαϊκό μπλοκ θα εξορύσσει το 10%, θα επεξεργάζεται το 40% και θα ανακυκλώνει το 25% των υλικών που χρειάζεται μέχρι το 2030.
Δέκα από τα νέα έργα θα επικεντρωθούν σε υλικά που είναι απαραίτητα για τις μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων και την αποθήκευση, όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το μαγγάνιο και ο γραφίτης. Δύο έργα για σπάνιες γαίες βρίσκονται στο Μαλάουι και στη Νότια Αφρική.
Άλλα έργα βρίσκονται στη Βρετανία, τον Καναδά, τη Γροιλανδία, το Καζακστάν, τη Μαδαγασκάρη, τη Νορβηγία, τη Σερβία, την Ουκρανία, τη Ζάμπια, τη Βραζιλία και τη γαλλική επικράτεια της Νέας Καληδονίας.
Το έργο στην Σερβία, το οποίο διαχειρίζεται η μεταλλευτική εταιρεία- κολοσσός Rio Tinto, θα μπορούσε να παράγει το 90% των αναγκών της Ευρώπης σε λίθιο. Ωστόσο, το έργο αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα υλοποίησης μετά την ανάκληση της άδειας της εξορυκτικής δραστηριότητας από την κυβέρνηση το 2022. Σερβικό δικαστήριο αποκατέστησε τα δικαιώματα της Rio Tinto πέρυσι, όμως πολλοί Σέρβοι συνεχίζουν να αντιτίθενται στο έργο Jadar, λέγοντας ότι η ανάπτυξή του θα βλάψει το περιβάλλον.
Content Original Link:
" target="_blank">
